5 qytetet më të ndotura në Evropë

Ndotja e ajrit mbetet një problem serioz në shumë qytete evropiane, veçanërisht në rajonet e Ballkanit dhe Evropës Qendrore. Sipas të dhënave të ndryshme, pesë nga qytetet më të ndotura në Evropë janë:

1. Shkupi, Maqedonia e Veriut
Shkupi shpesh renditet ndër qytetet më të ndotura në Evropë. Niveli i grimcave të dëmshme në ajër, si PM10 dhe PM2.5, tejkalon vazhdimisht normat e rekomanduara nga Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH). Në dimër, situata përkeqësohet për shkak të përdorimit të drurit dhe qymyrit për ngrohje. Kombinimi i ndotjes industriale, trafikut të rënduar dhe gjeografisë së qytetit që ndihmon grumbullimin e ndotësve në luginë, e bën Shkupin një nga pikat më problematike për cilësinë e ajrit.

2. Tetova, Maqedonia e Veriut
Tetova, një tjetër qytet në Maqedoninë e Veriut, përballet me probleme të ngjashme. Ndotja industriale dhe mungesa e masave efektive për reduktimin e ndotjes e kanë bërë këtë qytet një nga më të ndoturit në Evropë. Gjatë muajve të dimrit, përqendrimet e grimcave PM10 arrijnë nivele alarmante, duke ndikuar negativisht në shëndetin e banorëve.

3. Nowy Sącz, Poloni
Nowy Sącz, një qytet i vogël në Poloni, është ndër qytetet më të ndotura në vend dhe në Evropë. Ndotja kryesisht buron nga përdorimi i stufave të vjetra me qymyr për ngrohje dhe mungesa e energjisë së rinovueshme. Në muajt e dimrit, ajri bëhet veçanërisht toksik, duke rritur rrezikun për sëmundje respiratore dhe kardiovaskulare.

4. Krakova, Poloni
Krakova është një tjetër qytet polak me nivele të larta të ndotjes së ajrit, kryesisht për shkak të përdorimit të lëndëve djegëse fosile për ngrohje.. Qyteti ka bërë disa përpjekje për të përmirësuar situatën, duke ndaluar përdorimin e qymyrit për ngrohje në disa zona. Megjithatë, ndotja nga trafiku dhe impiantet industriale vazhdon të jetë një sfidë e madhe.

5. Sarajeva, Bosnjë dhe Hercegovinë
Sarajeva përballet me ndotje të konsiderueshme të ajrit, veçanërisht gjatë muajve të dimrit, për shkak të përdorimit të lëndëve djegëse për ngrohje dhe trafikut të rënduar. Përqendrimet e grimcave PM2.5 janë veçanërisht të larta gjatë dimrit, kur shumica e banorëve përdorin qymyr, dru dhe naftë për ngrohje. Përveç kësaj, pozita gjeografike e qytetit në një luginë e bën të vështirë shpërndarjen e ndotësve, duke krijuar një smog të dendur që qëndron mbi qytet për ditë me radhë.

Faktorët kryesorë të ndotjes
Këto qytete ndajnë disa sfida të përbashkëta që ndikojnë në ndotjen e ajrit, si:

Djegia e lëndëve fosile: Përdorimi i qymyrit dhe drurit për ngrohje është një nga burimet kryesore të ndotjes në dimër.
Trafiku i rënduar: Automjetet me naftë dhe benzine që përdorin teknologji të vjetëruar kontribuojnë ndjeshëm në ndotjen e ajrit.
Industria e rëndë: Fabrikat dhe impiantet industriale, sidomos ato që përdorin teknologji të vjetëruar, emetojnë sasi të mëdha të ndotësve.
Mungesa e masave efektive: Politikat dhe masat për reduktimin e ndotjes shpesh janë të pamjaftueshme ose zbatohen me vonesë.

Është e rëndësishme të theksohet se ndotja e ajrit ndryshon në varësi të sezonit dhe faktorëve të tjerë, dhe se të dhënat mund të ndryshojnë me kalimin e kohës.

Pasojat për shëndetin dhe mjedisin
Ndotja e ajrit në këto qytete ka pasoja serioze për shëndetin publik, duke përfshirë një rritje të sëmundjeve të frymëmarrjes, problemeve kardiovaskulare dhe kancerit. Për më tepër, ndotja ndikon edhe në biodiversitetin dhe cilësinë e jetës, duke shkaktuar dëme afatgjata në mjedis.