Ndotja e ajrit po paraqet një nga rreziqet më serioze për shëndetin e fëmijëve, veçanërisht në zonat urbane. UNICEF ka përshëndetur miratimin e protokolleve të reja për përmirësimin e cilësisë së ajrit në shkolla, të cilat synojnë mbrojtjen e fëmijëve gjatë periudhave me ndotje të lartë. Këto masa janë veçanërisht të rëndësishme për Shkupin dhe qytete të tjera ku ndotja mbetet problem i vazhdueshëm.
Si do të funksionojnë protokollet në praktikë
- Udhëzimet e reja përshtatin aktivitetet shkollore sipas nivelit të ndotjes. Kur ajri është i pastër, rekomandohen aktivitete në ambiente të hapura dhe ventilim natyror. Në ditët me ndotje të lartë, aktivitetet jashtë ndërtesave ndalohen, ambientet mbyllen dhe përdoren pajisje për pastrimin e ajrit, aty ku është e mundur.Mësuesit kanë përgjegjësi të monitorojnë shëndetin e nxënësve dhe të reagojnë në rast të simptomave si kollë, dhimbje koke apo vështirësi në frymëmarrje, duke bashkëpunuar me prindërit sipas nevojës.
Përmirësimi i ajrit brenda shkollave
- Protokollet theksojnë rëndësinë e një mjedisi të shëndetshëm brenda objekteve shkollore. Masat përfshijnë ajrosje të rregullt, pastrim me produkte me toksicitet të ulët, reduktim të pluhurit përmes pastrimit të lagësht, si dhe mirëmbajtje të vazhdueshme të pastruesve të ajrit. Gjithashtu, rekomandohet krijimi i barrierave të gjelbra dhe kufizimi i trafikut pranë shkollave.
- Udhëzimet janë zhvilluar nga institucionet përkatëse shtetërore në bashkëpunim me sektorin e shëndetësisë dhe mjedisit, me mbështetje ndërkombëtare. Ato janë pjesë e strategjive kombëtare që synojnë mbrojtjen e shëndetit të fëmijëve dhe reduktimin e ndikimit të ndotjes së ajrit.
Ndotja e ajrit – një rrezik i përditshëm
- Raportet rajonale tregojnë se në shumë qytete të Evropës dhe Azisë Qendrore, ndotja e ajrit shpesh tejkalon standardet e OBSH-së. Në Maqedoni, situata është veçanërisht shqetësuese gjatë muajve të dimrit, kur nivelet e grimcave të dëmshme qëndrojnë mbi kufijtë e lejuar për periudha të gjata.Kjo ndotje lidhet me pasoja serioze shëndetësore, përfshirë rritjen e rrezikut për sëmundje respiratore dhe vdekshmëri foshnjore.
Çfarë mund të bëjmë si qytetarë?
Ekspertët rekomandojnë që qytetarët të informohen rregullisht për cilësinë e ajrit, të shmangin aktivitetet në ambiente të hapura gjatë ditëve me ndotje të lartë dhe të përdorin masa mbrojtëse, si pastrues ajri dhe maska, për të mbrojtur shëndetin e fëmijëve.
