22 nëntori është një ditë e veçantë për kombin shqiptar, pasi shënon një ngjarje të rëndësishme historike: miratimin e alfabetit të gjuhës shqipe. Ky akt u bë më 22 nëntor 1908, në Kongresin e Manastirit, një ngjarje që ka ndihmuar në unifikimin e shqiptarëve dhe forcimin e identitetit kombëtar. Në atë kohë, shqiptarët flisnin një mori dialektesh dhe përdornin një varg alfabetesh të ndryshme, të cilat ishin të pastandardizuara dhe ndikonin negativisht në zhvillimin e arsimit dhe kulturës shqiptare. Për të zgjidhur këtë problem, u mblodhën përfaqësues të gjithë krahinave shqiptare, me qëllim që të krijonin një alfabet të përbashkët që do të mund të përdorej nga të gjithë shqiptarët, pavarësisht nga variacionet dialektore.
Kongresi i Manastirit, që u mbajt nga 14 deri më 22 nëntor, ishte një ngjarje historike, ku morën pjesë figura të shquara të kombit shqiptar, si dhe mësues, intelektualë dhe politikanë, të cilët me shumë mund dhe pasion arritën të miratojnë alfabetin e gjuhës shqipe, i cili u bazua në shkrimin latin dhe ishte një hap i madh për zhvillimin e gjuhës dhe kulturës shqiptare. Rëndësia e Ditës së Alfabetit Shqiptar: Kjo ditë është simbol i unitetit të shqiptarëve dhe i angazhimit të tyre për të ruajtur dhe zhvilluar gjuhën dhe kulturën. Miratimi i alfabetit të përbashkët nuk ishte thjesht një akt gramatikor, por kishte një ndikim të thellë në zhvillimin e arsimit, shkrim-leximit dhe kulturës shqiptare. Alfabeti i ri mundësoi që të gjitha shkollat shqipe të përdornin të njëjtën formë të shkrimit, duke kontribuar në përhapjen e arsimit dhe në krijimin e një identiteti kombëtar të unifikuar. Për më tepër, ky akt pati një rëndësi të madhe në përpjekjet e shqiptarëve për pavarësi dhe dinjitet kombëtar, sepse një gjuhë e përbashkët ishte një faktor kyç për bashkimin e shqiptarëve, të shpërndarë në disa shtete dhe duke pasur shumë dialekte.
Figurat më të Dalluar të Ditës së Alfabetit Shqiptar: Një numër intelektualësh dhe veprimtarësh të shquar luajtën një rol kyç në organizimin e Kongresit të Manastirit dhe në miratimin e alfabetit të gjuhës shqipe. Disa prej emrave më të njohur janë: 1. Ismail Qemali – Një nga liderët më të shquar të Rilindjes Kombëtare dhe themeluesi i shtetit të pavarur shqiptar, që mbështeti fuqishëm Kongresin. 2. Gjergj Fishta – Poet dhe intelektual, i njohur për kontributet e tij në kulturën dhe gjuhën shqipe. 3. Mid’hat Frashëri – Aktivist i shquar i Rilindjes, që kontribuoi në unifikimin e gjuhës dhe arsimit shqip. 4. Mihal Grameno – Një nga liderët dhe intelektualët më të njohur, i cili kontribuoi në miratimin e alfabetit. 5. Konstantin Kristoforidhi – Kryetar i Komisionit të Alfabetit dhe një nga figura kyçe të Kongresit, i njohur për punën e tij në hartimin e alfabetit. 6. Vasil S. Tole – Aktivist dhe intelektual, që luajti një rol të rëndësishëm në organizimin e Kongresit dhe miratimin e alfabetit të ri. Disa përfaqësues të tjerë janë edhe : Ndre Mjeda, Jorgji Lushnja, Ndoc Kthella Pjetër Bogdani, Maksim Gorki, Luigj Gurakuqi, Mihal Gjoni, Xhanfise Keko, Lazër Radi, Kamberi Dajti, Bashkim Shalushi, Ali Riza, Selim Hoxha, Sami Frashëri (ndonëse i njohur për angazhimin e tij të gjerë, ai nuk mori pjesë personalisht, por mbështeti hapur Kongresin) Maksim Gorki dhe të tjerë.
Ky kongres ka qenë një shembull i shkëlqyer se si feja, ndonëse ka luajtur një rol të rëndësishëm në jetën e individëve, nuk ka qenë një pengesë për bashkëpunim dhe solidaritet kombëtar.Shqiptarët që morën pjesë në këtë ngjarje historike, të cilët vinin nga shumë shtresa dhe grupe fetare të ndryshme, dëshmuan një shprehje të bukur të tolerancës dhe bashkëjetesës. Ata arritën të venë mënjanë dallimet fetare dhe të bashkoheshin për një çështje më të madhe – çështjen e mbrojtjes dhe përparimit të gjuhës dhe kulturës shqipe, një element kyç në forcimin e identitetit kombëtar.Kjo bashkëjetesë dhe unitet i shqiptarëve në Kongresin e Manastirit, edhe pse në një periudhë të ndërlikuar historike, është një shembull i jashtëzakonshëm i forcës dhe bukurisë së shoqërisë shqiptare, e cila e ka parë gjithmonë kombin dhe atdhenë si vlerë më të madhe se çdo dallim fetar. Në këtë kongres, feja nuk ishte një pengesë për të arritur një qëllim të përbashkët, përkundrazi, ajo është dukur si një dimension i jetës personale që nuk ka cënuar aspiratat kombëtare.
Shtëpia e sotme ku u mbajt Kongresi i Manastirit ishte atëherë godina e klubit të Bashkimit, një shoqatë rajonale e shqiptarëve patriotë. Pas pavarësisë së Maqedonisë së Veriut, në të ishte vendosur Hotel Iliria. Procesi i themelimit të institucionit muzeor në Parlamentin e Maqedonisë së Veriut filloi në vitin 2008, gjatë të cilit muzeu u hap për herë të parë në vitin 2010 dhe u rihap në vitin 2012 pas një rinovimi gjithëpërfshirës me ekspozitë të përhershme.Kongresi i Manastirit dhe miratimi i alfabetit janë ngjarje që mbeten të paluhatshme në historinë e kombit shqiptar. 22 Nëntori është dita që na kujton rëndësinë e ruajtjes dhe zhvillimit të gjuhës shqipe si një aset të pazëvendësueshëm të identitetit tonë kombëtar.
Një prej temave të diskutuar në këtë kongres ishte edhe zgjedhja e himnit kombëtar, i cili do të simbolizonte unitetin dhe identitetin e shqiptarëve.Në këtë kuadër, disa propozime u paraqitën për himnin kombëtar, dhe më në fund u zgjodh një kompozim i thjeshtë dhe solemn që do të përdorej si himni i shtetit shqiptar. Ky himn u krijua në një periudhë kur kombet e Ballkanit po kalonin nëpër ndryshime të mëdha politike dhe shoqërore, dhe ishte i rëndësishëm për afirmimin e identitetit shqiptar.
Himni që u zgjodh në Kongresin e Manastirit u bazua në tekstin “Himni i flamurit”, i shkruar nga Aleksandër Stavre Drenova (i njohur si Asdreni), dhe u komponua më pas me muzikë nga kompozitorë të ndryshëm. Ky himn simbolizonte krenarinë kombëtare, lirinë dhe unitetin e shqiptarëve
